ETXERAT (2022-I-28). Gaur Gasteizen mobilizatu gara, Santiago Ospitalearen aurrean, presoen egoera delikatuaren berri emateko. Sarek eta Etxeratek deitutako mobilizazio honetan, Salhaketa Arabaren babesa duena, espetxeetan jarri nahi dugu arreta, presoen osasun-baldintzak hobetzeari lehentasuna emateko garaia dela eskatzeko, COVID19ari dagokionez ez ezik, osasunaren arlo guztietan ere.
Gainera, kontzienteki egiten dugu, erantzun-une batean, alarma-une batean, mobilizazio sozial eta politiko bihurtua, osasun-zerbitzu publikoaren lehentasunezko arretaren defentsan; izan ere, uste dugu, erremediorik jarri ezean, egungo egoera kritikoa ez dela pandemiaren ondorioetara mugatuko.
Baina, gainera, orain arte salatu dugun bezala, eta Estatu osoko espetxeetako beste kolektibo batzuek egin duten bezala, bada garaia komunikatzeko eskubidearen urraketarekin amaitzeko. Bada garaia eskubide hori berreskuratzeko, familia-loturari eusteko, modu humanizatuan jokatuz.
Hala adierazi dute, bestalde, azken aste honetan euskal presoen senideek, espetxeetako zuzendariei bidalitako gutunen bidez. Dagoeneko bi urte dira koarentenak egiten direla eta komunikazioak galtzen direla, kasu askotan EAEtik eta Nafarroatik kanpoko espetxeetara egindako joan-etorriak gehituta, eta horri gehitu behar zaio urruneneko espetxeetara bidaiatzen daramaten urte luzeek pilatutako nekea. Nahikoa denbora igaro da esperientziatik ikasteko eta neurri desberdinak hartzeko gai izateko, murriztaileenetatik haratago. Gainerako gizarte-eremuetan pandemiaren aldaera berriari malgutasun handiagoz heltzeko benetako urratsak ematen ari direla kontuan hartuta, espetxeetan ere erantzukizunez eta ausardiaz jokatu behar da, egoera oso gogor bati oztopo gehiago erantsi gabe.
Neurri hauek proposatzen ditugu: COVID19 dela eta orain galdu diren komunikazioak berreskuratzea; antigenoen miaketa masiboak ezartzea denbora-tarte laburretan; berrogeialdietarako espazio nahikoak egokitzea positiboen kasuetan; kasu horietan, presoek, gutxienez, telefonoz komunikatzen jarraitu ahal izatea, eta gure senidearekiko inkomunikazioaren ziurgabetasuna saihestea. Eta, jakina, horrekin batera, ausardiaz planteatu behar dira askatasunaren ikuspegitik espetxea ez diren beste aukera batzuk: gaixo dauden presoak aske uztea, hirugarren graduak, eta pulsera telematikoak.